Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Najczęstsze formy przemocy w rodzinie to:
- Przemoc fizyczna:
- bicie, popychanie, kopanie, duszenie, bicie przedmiotami, parzenie, policzkowanie…
- Przemoc psychiczna:
- wyśmiewanie, szydzenie, lżenie, okazywanie braku szacunku, poddawanie stałej krytyce, kontrolowanie i ograniczanie kontaktu z bliskimi…
- Przemoc seksualna:
- wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi…
- Inny rodzaj zachowań:
- zmuszanie do oddawania uzyskiwanych środków finansowych, uniemożliwienie podjęcia pracy, niezaspakajanie podstawowych potrzeb materialnych…
- niszczenie rzeczy osobistych
- demolowanie mieszkania
- wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie
- pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb
- zmuszanie do picia alkoholu
- zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków
Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich. Jeżeli Ty lub ktoś z Twoich bliskich jest ofiarą przemocy ze strony osoby najbliższej, nie wstydź się prosić o pomoc. Prawo stoi po Twojej stronie!
Zahamowanie przemocy w rodzinie jest możliwe — możesz z nią walczyć i uzyskać pomoc dla siebie i swoich bliskich.
Instytucje zajmujące się problemem przemocy w rodzinie na terenie gminy Wiśniowa, z których możesz skorzystać i się do nich zwrócić:
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wiśniowej (17 2775 049) – pomoże Ci w sprawach socjalnych, bytowych i prawnych.
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzyżowie (17 2211 440) – pomoże Ci w zakresie prawnym, socjalnym, terapeutycznym.
- Prokuratura (17 2761 067) Policja (997 lub 17 2765 374) – możesz złożyć zawiadomienie o przestępstwie znęcania się popełnionym na Twoją szkodę lub na szkodę Twoich bliskich i poprosić o udzielenie podstawowej informacji prawnej.
- Sąd Rodzinny i Opiekuńczy w Strzyżowie – możesz tam złożyć pozew w sprawach rodzinnych lub wniosek dotyczący spraw opiekuńczych Twoich dzieci.
- Ochrona zdrowia (Ośrodek Zdrowia) – możesz tam uzyskać zaświadczenie lekarskie o doznanych obrażeniach, poprosić o pomoc lekarską, spytać o adresy specjalistycznych poradni lekarskich.
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wiśniowej (17 2775 062 lub 63) – jeżeli przemocy w Twoim domu towarzyszy picie alkoholu, możesz zwrócić się do nich z wnioskiem o skierowanie sprawcy przemocy na leczenie odwykowe lub uzyskać inną pomoc związaną z nadużywaniem przez niego alkoholu.
Na skutek wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” informacja dotycząca Twojej sytuacji rodzinnej zostanie przekazana przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego, który podejmie dalsze działania.
Zawsze możesz wzywać Policję na interwencję, poinformować prokuraturę oraz zwrócić się o pomoc do podmiotu/organizacji realizujących działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Możesz również poprosić dzielnicowego, aby przyszedł do Twojego domu i udzielił stosownej pomocy i niezbędnych informacji.
Zespół Interdyscyplinarny
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie działa przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Wiśniowej, który realizuje działania określone w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2005 r. nr 180, poz.1493 z późn. zm.)
Zespół Interdyscyplinarny to grupa specjalistów podejmująca się współpracy celem udzielenia pomocy osobom lub całym rodzinom znajdującym się w kryzysie i dotkniętym problemem przemocy.
Zadaniem zespołu interdyscyplinarnego jest integrowanie i koordynowanie działań podmiotów oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez:
- diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie;
- podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku;
- inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie;
- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
- inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.
W skład Zespołu Interdyscyplinarnego w Wiśniowej wchodzą przedstawiciele:
- Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wiśniowej;
- Komendy Powiatowej Policji w Strzyżowie;
- Oświaty w Wiśniowej;
- NZOZ w Wiśniowej;
- Sądu Rejonowego w Strzyżowie;
- Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wiśniowej.
Zespół Interdyscyplinarny ma prawo przetwarzać dane osobowe w tym dane wrażliwe dotyczące osób objętych procedurą „Niebieskiej Karty”, zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych.
W związku z tym może m. in.:
- składać zawiadomienia do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie;
- zawiadamiać Sąd Rodzinny i Nieletnich o nieprawidłowej sytuacji opiekuńczo – wychowawczej dziecka;
- pozyskiwać informacje o członkach rodziny od instytucji i organizacji zaangażowanych w pomoc rodzinie w związku z problemem przemocy.
Niebieska Karta
W przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy domowej wszczynana jest procedura „Niebieskie Karty” poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta A”. Obejmuje ona ogół czynności realizowanych przez służby w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy domowej.
Niebieska Karta to procedura stosowana przez grupę specjalistów powołanych w skład Zespołu Interdyscyplinarnego w celu lepszej ochrony osób, które stały się ofiarą przemocy domowej. Niebieska Karta dokumentuje sytuację, pokazuje skutki i stanowi ważny dowód w sprawie karnej. Ponadto po wypełnieniu Niebieskiej Karty i wszczęcia procedury sytuacja rodziny będzie nadzorowana przez funkcjonariusza Policji i pracownika socjalnego.
Procedura „Niebieskiej Karty” może być wszczęta bez zgody osób zaangażowanych w sytuację przemocy, w tym bez zgody osoby pokrzywdzonej. Jej celem jest zatrzymanie przemocy w rodzinie i uruchomienie zmiany zachowań pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa i przywrócenia godności osobom słabszym, narażonym na skrzywdzenie.
Grupa Robocza
Przez Zespół Interdyscyplinarny tworzone są Grupy Robocze w celu rozwiązywania problemów związanych z występowaniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach.
W skład Grupy Roboczej wchodzą osoby pracujące w bezpośrednim kontakcie z rodzinami. Do zadań grup roboczych należy, w szczególności:
- opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie,
- monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy,
- dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.